Lugina e Drinos në Jug të vendit, një rajon me më shumë se 20 manastire dhe një numër të madh të kishave Orthodokse, është ndoshta rajoni me më shumë shpella të transformuara në kishëza dhe vende të shenjta faljesh dhe lutjesh. Një pjesë e tyre kanë shërbyer si vende të shenjta qysh në kohët e besimit pagan. Një pjesë e tyre u respektuan si vende të shenjta qysh në fillimet e Krishtërimit duke u transformuar në kisha paleokristiane. Ndoshta ato kanë qenë kishat e para. Kisha të tilla eremitësh të ndërtuara në shkëmb dhe nëpër guva, gjenden me shumicë në të dy anët e Luginës së Drinos, por edhe te disa zona të tjera në Jug të Shqipërisë si, në Shkëmbin e Cepos në Plesat (pranë Manastirit të Cepos), në Shkëmbin e Madh midis fshatrave Tranoshishtë dhe Saraqinishtë të Lunxhërisë (pranë Manastirit të Spilesë), në Shkëmbin e Maricajt (pranë kodrës së Gllavës), në Shkëmbin Specovës në Kalivac të Tepelenës (në të djathtë të rrjedhës së Vjosës), në Shkëmbin e Lunecit në afërsi të Dorzës në krahinën e Lopsit të Tepelenës (në të majtë të rrjedhës së Lumit të Vjosës) brenda Manastirit të Dyzet Shenjtorëve në Qafë të Gjashtës në Sarandë, e gjetkë. Shumica e tyre ndodhet pranë manastireve dhe kishave “të forta”, si për të treguar prejardhjen dhe vazhdimësinë e objekteve të kultit në vende që konsideroheshin si të shenjta qysh nga koha e lashtë e tempujve.
Asnjë prej këtyre objekteve të hershme të kultit nuk është studiuar plotësisht. Ka pak të dhëna për kohën e ndërtimit dhe funksionet e këtyre shpellave e kishave paleokristiane, të cilat vërtetojnë hershmërinë e besimeve pagane dhe Kristianizmit në këto krahina. Këto objekte kulti mbetet t’i studiojnë ekspertët për dhënë mendime të sakta dhe shkencore.
Mbështetni autorët dhe abonohuni në përmbajtje
Këto artikuj janë premium. Zhbllokoji për të lexuar të gjithë artikullin.