Gëzon e gjithë Shqipëria

Puna për programin e ndërrimit të viteve niste në muajin mars. Ashtu sikurse ndodhte të bëhej analiza e festivalit të këngës në Radio Televizionin Shqiptar. Dhe në natën e ndërrimit të vitit duhet të gëzonte e gjithë Shqipëria. Ndaj në varietenë e përgatitur për Vitin e Ri do të duhej të punonin të gjithë, ndonjëherë edhe jo vetëm artistët, por edhe ata që vinin nga radhët e fshatarëve, ushtarakëve, punëtorëve të fabrikave. Im atë, më ka treguar që jo pak herë drejtues artistikë të eventeve të ndryshme shkonin nëpër fabrikat e prodhimit për të kërkuar talente të reja, për të kuptuar se cilat ishin materialet që populli dëshironte të shfaqeshin në ekranin e televizionit natën e ndërrimit të viteve. Me babin “Gëzon e gjithë Shqipëria” është edhe titulli i dokumentit në Arkivin e Shtetit, në një kohë kur jo e gjithë Shqipëria kishte mundësi të shikonte televizor. Ndërsa e pyes tim atë në shtëpi në lidhje me këtë titull, nëse e ka dëgjuar, e mban mend apo i sjell ndonjë gjë në kujtesë, ai më kujton se njëherë u bë edhe ai artist. Përpiqet të sjellë gjithmonë ndonjë kujtim të bukur nga ajo kohë, derisa ia ndërpres unë mendimin, se kush e di sa herë e kam dëgjuar historinë sa emocione ka njeriu kur ngjitet në skenë apo çudinë e një djali të ri atë kohë kur e fusin për herë të parë në grim. Prapaskena që në fakt shqiptarët e asaj kohe nuk kishin si t’i dinin. E pyes se si mund të gëzonte e gjithë Shqipëria në një kohë kur jo të gjithë kishin një televizor në shtëpi dhe ku ora 12 e ndërrimit të viteve vinte me mundim të madh. Im, atë psherëtin… Me mamin Në këtë bisedë dëgjoj mamin të ndërpresë heshtjen e tim eti, një psherëtimë që dukej sikur ishte aty për të marrë kohën e duhur për të më dhënë një përgjigje. “Imagjino mishin e kishim në frigoriferin e fqinjëve, që gjithmonë ta dorëzonin ditën e fundit, pak orë para Vitit të Ri, me një llokmë mangut”, qartëson mami në këtë bisedë që si çdo vajzë e nënë shqiptare hynin me kokë në kuzhinë për të sajuar një tavolinë feste. Dhe ishte ajo llokma për të cilën askush ndoshta nuk ka folur deri pas viteve ’90, kur fqinjit mund t’i thoje të vërtetën pa u trembur; se më në fund në shtëpi mund të kishe televizorin dhe frigoriferin tënd. Me veten Unë kam lindur si një njeri i lirë. Diktatori kish pak që kishte vdekur, komunizmi ishte në grahmat e fundit. Kur linda unë prindërit ende nuk e kishin marrë shtëpinë, kështu që nga një gjyshe te tjera ikën vitet e para të fëmijërisë, vitet të cilat në fakt nuk kam asnjë gjë në kujtesë. Unë kam pasur shtëpi në kujtesën time, edhe frigorifer, televizorin e blemë më vonë. Isha mjaftueshëm e rritur për ta mbajtur mend si gëzim. por, kjo nuk ishte për Vititn e Ri. Festën vetë unë e kujtoj të bukur sepse zgjaste disa ditë. E para në familjen time. Dita e dytë në shtëpinë e njërës gjyshe dhe dita e tretë në shtëpinë e gjyshes tjetër. Të parën nuk e doja se lodhej mami shumë e për çfarë për të njëjtin stomak. Të dytën dhe të tretën nuk kisha interes se kush lodhej. Ajo që kujtoj me nostalgji janë vizitat shtëpi më shtëpi gjatë pjesës së ditës, meqë mbrëmjet ishin të rezervuara te gjyshet. Vizitat në shtëpi, që tani nuk janë më të zakonta. Aty zbulonim si kishte shkuar Viti i Ri, çfarë kishin gatuar ndryshe dhe çfarë u kishte pëlqyer në televizor. Vetë fëmijët në lagjen time konkurronin nëse mund t’i mësonin në tre ditë festive numrat e humorit apo këngët dhe vallet që transmetoheshin ato ditë në Radio Televizionin Shqiptar. I gjithë janari, madje edhe muaji shkurt kalonte duke luajtur në lagje se kush interpreton më mirë. Unë isha e shkëlqyer te numrat teatralë e kryesisht ato të humorit, por bufalaqe për t’u marr me muzikë. E ky shëndeti nuk vinte kot, por se vdisja për ca ëmbëlsira, që ishin të ndaluara në shtëpi se ishin për mysafirët, por kur t’i shkoje si mysafir në shtëpinë e tjetrit nuk duhej ta merrje sipas mamit tim. Para se të niseshim për vizitë diku mami im nuk harronte të thonte: “Se mos e marrësh edhe amaretën edhe karamelen bashkë. O njërën o tjetrën, ose asnjë se boll ke ngrënë. Të mos dukemi si të babazitur”. Kjo fjalia e mamit në shtëpinë tonë përkthehej me një shikim tejet shantazhues kur ishin në shtëpinë e fqinjit. Një shikim dhe t’i thjesht e shoqëroje me sy amaretën, si e hipnotizuar. Pastaj kujtoheshe se këtë vit ke mësuar në kohë rekord nga programi i varietesë së RTSH-së disa numra cirku që mund t’ia tregosh fqinjëve. Kështu amareta harrohej dhe vendin e zinte imitimi i personazheve, të vetmit që zhgënjimin e amaretës me gjalp e kthenin në krenari. Mjerë ai që s’e kishte ndjekur me vëmendje programin e TVSH dhe që s’kishte mësuar asgjë. Mbetej me trishtimin e amaretës që s’e shijuan dot dhe me prindërit që s’kishin fëmijë me të cilët mund të krenoheshin gjatë vizitës. Gëzuar Vitin e Ri 1978! Platforma për koncertin variete të Vitit të Ri 1978. Titulli duhet të jetë: “Gëzon e gjithë Shqipëria” ose thjesht “Gëzuar 1978”. Sigurisht sipas Partisë duhet t’i bëjë jehonë të gjitha sukseseve dhe arritjeve të popullit përgjatë një viti. Që në faqen e parë të programimit të varietesë për natën e ndërrimit të viteve ajo që të bën përshtypje është optimizmi me të cilën trajtohet çdo çështje. Është vendosur që ky të jetën një spektakël që do të zgjasë rreth pesë orë transmetimi në Radio Televizionin Shqiptar, i vetmi kanal argëtimi për ato ditë pushimi, për të gjithë shqiptarët. Gëzimi dhe hareja duhet të vijnë përmes gjithë arritjeve të një viti. Sipas dokumentetit të siguriuar në Arkivin e Shtetit lexoj se të parat dhe më të rëndësishmet e renditura janë këngët më të mira për Partinë. Atdheun, klasën punëtore, fshatarësia kooperativiste që vjen e reditur pak më poshtë dhe aksionet e rininë në fund. Të gjithë numrat që do të duhet të bëhen pjesë e varietesë për natën e ndërrimit të viteve, si humori, muzika, vallet, baleti, por edhe numrat e cirkut duhet të karakterizohen nga pozitiviteti. Programi muzikor Këngët dhe vallet programohen të zënë rreth 3 orë në spektakël. 2 orë do të jenë këngë dhe një orë valle. Dy orët e muzikës, ndahen sërish në 60 minuta muzikë popullore, 45 minuta në këngë të muzikës së lehtë dhe 15 minuta këngë për fëmijë. Për vallet është menduar sipas kësaj platform që gjejmë në arkiv, se 40 minuta janë për vallen folklorike, 15 minuta nga ansamblet e rretheve dhe 5 minuta numra koreografikë ose vallëzime. Në këtë material kuptojmë qartësa popullore duhet të ishte programi dhe sa pak mundësi I lihej krijimit të ri, atij pak më modern. Madje në të tilla dokumente vë re se si baleti klasik, apo vallëzimi është thuajse gjitnia e fundit që përmendet apo më meriton më pak minutazh. Programi humoristik Skeçet dhe të gjitha materialet humoristikë po ashtu duhet të jenë pozitivë, por ndryshe nga sa porosit politika më herët në dokumetin e arkivuar tani nga vitet, në rastin e materialeve humoristike vëmë re se nuk mjafton vetëm të ngihet lart puna dhe sukseset, por përmes humorit të ketë edhe skeçe për demaskimin e dy superfuqive. Një tjetër element interesant ndër ta është edhe kërkesa për material që i kundëvihen interest personal mbi atë të përgjithshmin. Programi humoristik sipas skemës është2 orëe spektaklit varitete. Po çfarë ndodhi në mbledhje? Ashtu sikurse edhe për Festivalin e Këngës. Letra propozuese mbërrin në RTSH në mars të vitit 1977. Letra për varietenë është nënshkruar më datën 19 mars 1977 dhe pa humbur kohë drejtoria e RTSH mblidhet për të diskutuar mbi organizimin e programit të Vitit të Ri. Mehdi Spahiu në këtë mbledhje duket më i prerë dhe i vendosur. Kërkon që materialet e koncertit të jenë të përgatitura dhe të incizuara që ditët e para të dhjetorit në mënyrë që të mos ndodhë që pjesët incizohen në fund dhe nuk dalin fare në ekran. Nga kjo mbledhje e shkurtër kupton përmes dokumenteve që edhe në rastin e materialeve që do të xhirohen, së pari kërkohet që artistët të mos paraqiten menjëherë në Tiranë për xhirime. Ata duhet të kenë bërë prova, materialet e tyre të jenë kontrolluar nga një komision që do të ngrihet për kritikën dhe mundësisht materiali të ketë kaluar në disa filtra deri në xhirimin e tij.

Nga Luela Myftari

Artikuj të ngjashëm Artikuj

“Muzikë problematike” kur të ‘vlerësonte’ partia

Kur Eurosong inçizohej fshehurazi

KUR PARTIA BËNTE FESTIVALIN

Artikujt më të lexuar

SONDAZHI/ Si ndahen votat për Tiranën e Shqipërinë

JETA E NATËS NË VITET ’90, NGA DISKO ALBANIA DHE MARIKAJ TE BUZUKËT E PARTYT RAVE

Gjergj Luca, kryeoligarku i Shkrimsit, rebeli që grisi diplomën për t’u bërë biznesmen

DITARI I NJË NËNE QË VUAN, 22 vjet në kërkim të së vërtetës

Të pathënat e ekzekutimit të biznesmenit nga turisti-vrasës

Shpellat e jugut, monumente të braktisura dhe të harruara nga shteti

Banka Botërore, “dhuratë” qeverisë para zgjedhjeve

Kontaktet

Kategori

Mirëse u ktheve!

Hapni një llogari të re!

Merrni fjalëkalimin tuaj

Je i sigurt që dëshiron ta zhbllokosh këtë artikull?

Are you sure want to cancel subscription?