“Dubai” shqiptar, si do të transformohet DURRËSI

Mbi dy miliardë euro do të investohen në Portën hyrëse të Ballkanit nga Mohamed Alabbar, duke hapur rrugën e qindra mijëra investimeve të tjera jo veç në Shqipëri, por edhe në rajon. Projekti i fundit “Durrës Yachts & Marina” pritet të sjellë hapjen e 12 mijë vendeve të reja, ndërkohë që porti kryesor i vendit do të kthehet në një port luksi Jahtesh e pasagjerësh. Volumi i mallrave tregtare, përpunimi i anijeve dhe gjithçka tjetër do të zhvendoset në Porto Romano, duke hapur rrugën për zgjerim të hartës së investimeve dhe në atë zonë. Por cilat janë përfitimet e tjera, veç atyre financiare? Çfarë do të ndryshojë në qytetin e Durrësit pas këtyre investimeve madhore dhe pse është investuar direkt e personalisht edhe kryeministri Edi Rama... Jemi mësuar që sapo hapim rrjetet tona sociale, të shohim postime të shumta të të rinjve, madje edhe më të vjetërve, nga kullat e larta të Dubait. Fotot merren nga kënde të ndryshme të kullave gjigande duke dhënë luksin e madh dhe pushimet e paharruara. Kështu shkruajnë të gjithë. Pushime si ato në Dubai. Një pjesë e madhe e shqiptarëve, ndoshta edhe për shkak të ekonomisë, nuk e kanë këtë luks. Nuk e marrin dot avionin me linjë direkte apo edhe me tranzit për të parë vendin e mrekullive. Por ja që shanci po vjen. Nuk është e largët dita kur nuk duhet të udhëtojmë shumë, veç, 30 kilometra nga Tirana, apo 260 kilometra nga Prishtina, apo 329 kilometra nga Shkupi, apo 6 orë udhëtim me makinë nga Beogradi për të parë Dubain e Shqipërisë, projekti më i ri që ka marrë energjinë dhe investimin maksimal të qeverisë shqiptare, për tu realizuar sa më shpejt, dhe me një cilësi akoma dhe më moderne sesa janë zhvilluar kryeqendra të tjera. Përtej skepticizmit në disa raste, kundërshtive në raste të tjera, të gjithë bien dakord se investimi madhor që do të kryhet në Durrës, do ta kthejë këtë zonjë të bukur të bregdetit shqiptar në një portë hyrëse turistike të jashtëzakonshme për Ballkanin. Nuk do të shërbejë vetëm për turizmin, por për zhvillimin e gjithë zonës. Do të ikë nga qyteti ndotja e madhe e krijuar për shkak të portit të mallrave dhe shërbimeve që do të zhvendoset në Porto Romano, dhe durrsakët, dhe gjithë pushuesit që do ta zgjedhin si destinacion turistik, do të kenë mundësi të ndjejnë aromën e detit, vërshëllimin e fortë të dallgëve, e ajrin e pastër shoqëruar me komoditet, mikpritje...shkurt: pushime si në ëndrra. Si çdo projekt madhor i këtyre viteve të fundit, padyshim dhe Durrës Yachts & Marina pati argumentat kundër, që më së shumti bazoheshin në kalkulime ekonomike, që në rastin më të keq kanë qenë për shkak të dashakeqësisë për zhvillimin e zonës, e në rastin më të mirë, për shkak të mungesës së informacionit. U fol shumë në zgjedhjet e fundit parlamentare se një ndër arsyet pse kryeministri Rama vendosi të zgjedhë të përfaqësojë Durrësin në Parlament dhe jo Vlorën, ishte pikërisht për shkak të impenjimit të tij për këtë projekt për të cilin flet me krenari jo vetëm brenda vendit, por mburret edhe në panele ndërkombëtare. Rama e ka një të kaluar se çfarë thotë e bën. Me të gjitha kostot. E ndryshoi vijën bregdetare të Vlorës duke sjellë në parametra turistike të jashtëzakonshme lungomaren që kishte qenë përherë gangrenë ndërtimesh pa leje e godinash ndërtuar pa kriter. Sot të gjithë bien dakord, dhe në mediat ndërkombëtare ka një krahasim. Vlora ka marrë pamjen e një “MonteKarlo”-je shqiptare. Kështu që, nuk është rastësi emërtimi i Durrësit, pas realizimit të projektit të Mohammed Alabbar, si “Dubai” i vogël shqiptar. Le të hedhim një vështrim të përgjithshëm se çfarë do të ndodhë në zonën e Durrësit me projektin e ri, ku qeveria shqiptare, është aksionere me 33 përqind të aksioneve. Durrësi, si kryeqendër arkeologjike Durrësi ka trashëguar mjaft vlera të së kaluarës, qendra historike dhe arkeologjike si Amfiteatri, Rrethoja Bizantine, Muri rrethues i Kalasë, por edhe qendra kulturore e fetare. Vlerave të së kaluarës do i shtohet dhe ajo e së ardhmës, pasi qytetin e dytë më të madh të Shqipërisë e presin dy projekte madhore që do ta transformojnë tërësisht duke e kthyer atë në “Dubain” e Shqipërisë. Qyteti bregdetar që prej vitesh është një destinacion kyç edhe për turistët të shumtë europian pritet të ndryshojë rrënjësisht dhe të marrë hov nga projekti Durrës Yachts & Marina dhe Porti Romano. Qytetit do t’i largohet zhurma dhe kantierët e shumtë dhe do i kthehet modernizimi, pasi porti i Durrësit aktualisht e ushtron të gjithë aktivitetin e tij në zemër të qytetit, ndërkohë që ridimensionimi i tij synon ta kthejë Durrësin në qendër rajonale të shërbimeve logjistike dhe portuale. Dy projekte që do zhvillohen në dy faza në një afat kohorë që pritet të përfundojë brenda 20 vitesh, do ta bëjnë një qytet totalisht ndryshe që vendin do ja lërë restoranteve, hoteleve me 4-5 yje dhe gjelbërimit. Mohamed Alabbar, kreu i Eagle Hills, është investitori që do të ndërtojë Portin e ri turistik të Durrësit me një vlerë prej mbi 2 miliardë euro. Projekti po zhvillohet në dy drejtime: I pari synon, shndërrimin e Portit të Durrësit në një marinë vetëm për pasagjerë dhe jahte; i dyti, zhvendosjen e shërbimeve të përpunimit të mallrave nga Durrësi në Porto Romano dhe ndërtimin e një porti krejtësisht të ri në këtë zonë. Projekti nuk do japë vetëm zhvillim në ekonomi, por mundësi punësimi për 12 mijë persona. NJË AUTORITET, DY PORTE Ky është objektivi që strategjia e Qeverisë shqiptare synon të implementojë në Durrës. Nga njëra anë Ballina Ujore e Durresit dhe nga ana tjetër, Porti Tregtar i Porto Romanos, të dyja nën ombrellën administruese të Autoritetit Portual Durrës. Kjo në përputhje me praktikat më të mira të zhvillimeve portuale në vende të Europës veriore dhe perëndimore. MARINA TURISTIKE E DURRËSIT, ATY KU HISTORIA DO TË BASHKËJETOJË ME MODERNEN Nga njëra anë, domosdoshmëria për ta çliruar zemrën e qytetit nga aktiviteti i rënduar portual, problematikat e sigurisë dhe nga ndotja mjedisore, dhe nga ana tjetër nevoja për të çliruar potencialin turistik të zonës historike të qytetit, kanë orientuar projektin e Ballinës Ujore të Durrësit – Durrës Yachts & Marina. Projekti përfshin një Marinë turistike model, ndër më të mëdhatë në Mesdhe dhe zhvillime hapësirash rezidenciale, tregtare dhe rekreative. Në këtë mjedis urban të rehabilituar, ku ndërimet do të zënë vetëm 55% të sipërfaqes, ndërsa pjesa tjetër do t’i rikthehet qytetit, Durrësi përfiton një kapacitet dhe cilësi të shumëfishuar në akomodim, shërbime dhe punësim – rreth 12 mijë vende të reja pune në gjithë jetëgjatësinë e projektit. Ballina Ujore e Durrësit do të jetë një marinë moderne, e vendosur në zemër të Durrësit, e cila do të shërbejë për jahtet turistike dhe shërbime elitare, duke rritur vizitueshmërinë e zonës historike, hapësirat e gjelbërta dhe duke e afruar Portin historik më shumë me komunitetin. Përgjatë miratimit të projektit në Kuvend në fund të vitit 2022, teksa shumë kritikë apo komentues janë ndalur në përmasat e Marinës dhe kostot e njësive rezidenciale, pak vetë janë thelluar në parashikimet e kontratës mes shtetit shqiptar dhe investitorit emiratas, Mohammed Alabbar. “Albanian Seaports Development Company” (ASDC), shoqëria aksionare në pronësi të Shtetit shqiptar e krijuar për të siguruar mbarëvajtjen e zhvillimit të projektit Qeveria shqiptare është bashkë-zhvilluese dhe bashkë-operuese në këtë investim strategjik në masën e 33% të aksioneve. Në zbatim të marrëveshjes së arrirë, Qeveria themeloi shoqërinë aksionare “Albanian Seaports Development Company” (ASDC), e cila përfaqëson interesat shtetërore dhe të drejtën e veto-s së qeverisë, përgjatë implementimit të këtij investimi. Marrëveshja parashikon gjithashtu që asetet më të vyera shtetërore në Durrës – që janë infrastruktura parësore detare e Portit aktual (përfshirë kalatat, baseni, kanali etj.) - do të vijojnë të mbeten në pronësi të shtetit shqiptar, ndërsa mirëmbajtja e tyre, investimet e reja, shpenzimet dhe shërbimet e Marinës turistike do të jenë përgjegjësi e investitorit strategjik ku vetë Qeveria është aksionare në masën 33%. Nga një analizë e plan biznesit të projektit, rezulton se të ardhurat direkte për Shtetin shqiptar nga ky investim parashikohen të jenë 280 milion euro ndërsa të ardhurat fiskale për buxhetin e Shtetit vlerësohen të jenë 1 miliard e 69 milion euro. Impakti Fiskal i referohet të gjithë Taksave/Tatimeve që do të mblidhen nga zhvillimi dhe operimi i kësaj zone. Taksat përfshijnë të gjitha taksat nga shitja, operimi, si dhe taksat e fondit të pagave për punonjësit. Bashkia gjithashtu do të mbledhë taksa nga operimi i hoteleve. Tabele Facts & Figures - Durrës Yachts & Marina: Investitori, në planin e biznesit të dorëzuar ka parashtruar zërat të përmbledhura si vijon: Hotele me 4 dhe 5 yje, me një numër të parashikuar deri në 850 dhoma apo 1200 shtretër; Deri në 12 000 të punësuar përgjatë të gjitha fazave të zhvillimit të Projektit 80,000 (tetëdhjetë mijë) m2 hapësira të gjelbra ose të hapura, në dispozicion të publikut; 700 (shtatëqind) metër linear gjatësi plazhi; Deri në 280 vend-ankorime për jahte të thjeshtë, superjahte dhe megajahte. Projekti është parashikuar të zhvillohet në dy faza, relativisht të ndara nga njëra-tjetra në hapësirë dhe në kohë, por që do të jenë të integruara në përfundim të tij: Faza I ( 5 deri 7 vjet) mbulon një hapësirë pre 441,545m2, dhe fillimi i punimeve në Fazën I nuk pengon zhvillimin e operacioneve portuale ekzistuese. Faza II, e cila parashikon një fillim të punimeve pas transferimit të operacioneve të ngarkim-shkarkimit të mallrave në Portin e ri të integruar të Durrësit në Porto Romano. Të dy Fazat, pra Projekti në tërësi parashikohet të përfundojë brenda 20 (njëzet) vjetëve. Buxheti/vlera e investimit të Projektit është parashikuar të jetë € 2,081,347,054 (dy miliardë e tetëdhjetë e një milion e treqind e dyzetë e shtatë mijë e pesëdhjetë e katër) Euro. Porti Tregtar i Porto Romanos, Porta strategjike e ndëridhjes rajonale Kompleksi portual i Porto Romanos do të funksionojë si i një qendër logjistike dhe do të jetë një nga komplekset portuale më të mëdha në brigjet e Detit Adriatik dhe vendeve fqinje që nuk kanë dalje në det, për sa i përket përpunimit të mallrave. Porti i ri tregtar në Porto Romano është në fakt pjesë e një strategjie të qeverisë shqiptare për të ndërtuar facilitate të reja tregtare, larg zonave të banuara, në zona industriale për të bërë jo vetëm terminale të reja portuale por për të shfrytëzuar dhe hapësirën logjistike në tokë. Ajo që synon qeveria shqiptare në Porto Romano është të ndërtojë facilitete moderne me një thellësi dy herë më të madhe (16 metra) se ajo që kemi aktualisht në Portin e Durrësit (8 metra) për të akomoduar anije më të mëdha, ngarkesa më komplekse, duke u përqëndruar kryesisht te ajo që është zemra e aktivitetit ekonomik në portet europiane, që janë konteinerët, për të cilët parashikohet dhe ndërlidhja me hekurudhën ekzistuese Durrës – Tiranë përmes stacionit të Sukthit. Një element kyç i konkurrueshmërisë së Porto Romanos do të jetë dhe zona e lirë ekonomike që parashikohet të jetë pjesë e Portit të ri tregtar ku synohet të akomodohen kompani prodhuese që importojnë lëndën e parë përmes Portit, krijojnë vlerën e shtuar në zonën Portuale dhe e eksportojnë produktin në rajon. Një pjesë tjetër domethënëse e projektit të Porto Romanos, dhe pjesë përbërëse e investimit, janë dhe dy terminalet logjistike, portet e ashtuquajtura të thata të Strugës dhe të Prishtinës. Për krijimin e ketyre zonave logjistike të cilat do të funksionojnë si dy terminale të Portit të Durrësit në Prishtinë dhe në Strugë, Qeveria shqiptare ka nënshkruar marrëveshje me Qeveritë e Kosovës dhe të Maqedonisë së Veriut. Ndërsa vlen të theksohet se një pjesë e investimit të Portit të ri tregtar do të mbulohet nga Buxheti i shtetit, pjesa më domethënëse pritet të financohet përmes instrumenteve të kredimarrjes dhe fondeve të vetë Autoritetit Portual, duke ulur ndjeshëm koston për financat publike. Qeveria ka qënë e vëmendshme gjithashtu që në Porto Romano të akomodojë njëkohësisht dhe nevojat në rritje të Forcës Detare, duke projektuar dhe ndërtimin e një Baze autonome ushtarake detare e cila do të vendoset në dispozicion të flotës shqiptare dhe të forcave të NATO-s. tabele Facts & Figures Porto Romano: Vlera paraprake e investimit: 390 milion euro 650 hektarë hapësira zhvillimi për terminalet e reja dhe zonat logjistike (x8 në krahasim me Portin ekzistues) Thellësi 16 metra për akomodim anijesh tregtare më të mëdha 350.000 njësi kontejnerike në vit në Fazën e parë (dyfishi në krahasim me portin aktual) Ndërlidhje me hekurudhën Zonë e lirë ekonomike në 60 hektarë në fazë të parë Dy terminale logjistike në rajon (Strugë dhe Prishtinë) Bazë ushtarake e Forcave detare shqiptare dhe të NATO-s

“Dubai” shqiptar, si do të transformohet DURRËSI

Nga Mikeljana Prenja

Artikuj të ngjashëm Artikuj

102 kontejnerët me ngarkesën e errët të maskuar nën hijen e portit

Bjeshkët që marrosën turistët: Nga më e bukura Zoj, tek Xhubleta

Shqipëria 49’ nën lupën e CIA-s: Si t’i ndihmojmë grupet e rezistencës!

Silvana Braçe ekonomistja që pushtoi Skenën e Festivaleve

Ne mbushim 3 vite dhe kemi një dhuratë për ju!

51 ministrat që Edi Rama u bëri NDERIN E JETËS

Artikujt më të lexuar

Gjergj Luca, kryeoligarku i Shkrimsit, rebeli që grisi diplomën për t’u bërë biznesmen

Inva Mula: Unë sopranoja e parë shqiptare në skenat evropiane

Bjeshkët që marrosën turistët: Nga më e bukura Zoj, tek Xhubleta

102 kontejnerët me ngarkesën e errët të maskuar nën hijen e portit

JETA E NATËS NË VITET ’90, NGA DISKO ALBANIA DHE MARIKAJ TE BUZUKËT E PARTYT RAVE

PORTO PALERMO, Ferri i të internuarve në Kalanë e bukur të Vasiliqisë

51 ministrat që Edi Rama u bëri NDERIN E JETËS

Kontaktet

Kategori

Mirëse u ktheve!

Hapni një llogari të re!

Merrni fjalëkalimin tuaj

Je i sigurt që dëshiron ta zhbllokosh këtë artikull?

Are you sure want to cancel subscription?

“Dubai” shqiptar, si do të transformohet DURRËSI

Nga Mikeljana Prenja

Mbështetni autorët dhe abonohuni në përmbajtje

Shkarko

Zblloko Artikullin

Artikuj të ngjashëm Artikuj

Artikujt më të lexuar

Kontaktet

Kategori

Mirëse u ktheve!

Hapni një llogari të re!

Merrni fjalëkalimin tuaj

Je i sigurt që dëshiron ta zhbllokosh këtë artikull?

Are you sure want to cancel subscription?