Ose s’kanë lekë, ose s’kanë mend!

Çfarë gatuan televizionet shqiptare për fundvit? A hodhën para për të investuar në realizimin e spektakleve me humor e muzikë? Çfarë pritëm e çfarë shijuam këtë ndërrim vitesh në ekranet shqiptare? Na ishte një herë një armik i padukshëm, një virus që qarkullonte në të gjithë botën, një pluhur magjik që na pengoi disi këto dy vite që të lëvizim, të shijojmë natën e ndërrimit të viteve me njeriun e zemrës pranë ndriçimit të kullës Eifel apo në sheshin e njohur të Vienës, ku karrocat me kuaj të ftojnë të mos kesh turp të nisësh vallëzimin pikërisht aty. Ëndrra me sy hapur për disa, luks për disa të tjerë pa diskutim, por këtë periudhë fillimviti na lejohet të ëndërrojmë ndonëse lista e dëshirave është formuluar para Krishtlindjes dhe alternativa e vetme, na mbetet nata e ndërrimit të viteve pranë personave të zemrës; me tavolinën plot me dolli dhe padiskutim përballë televizionit, ku muzika alternohet me humorin e ku spektaklet nuk do të na lodhin kokën me politikën apo ngjarjet e shëmtuara të një viti që po lëmë pas. Për disa, njëlloj sikurse edhe për mua, koncerti i Vjenës, ai tradicionali që mbahet prej Filarmonikës së këtij vendi që prej 1939 është një nga spektaklet që e shijoj vitet e fundit. Nuk ka qenë traditë në familjen time të dëgjohej, por ishte alternativa më artistike që përmbante programmi i RTSH-së për vite e vite, ashtu sikurse edhe prindërit e mi ishin shikues tradicional të RTSH-së. Im atë përsëriste shpesh këto vitet e demokracisë, se paguan për këtë televizion taksa, e minimalisht duhet ta shijojë. Mirëpo, vitet e fundit, sikur nuk e thotë më me krenarinë se po paguan taksa. Ftohja ka nisur që me Festivalin e Muzikës, që sipas tij nuk është më festivali i muzikës së lehtë, rrjedhimisht nuk është më festivali i tij, madje për shumë kohë nuk është më as televizioni i tij. E pyeta se si e kaloi ndërrimin e viteve, ndonëse e dija përgjigjen. Me mamanë në krah, me dolli dhe me RTSH-në. Kish pritur xhiron humoristike, se vetëm për Vitin e Ri i mblidhnin aktorët e gjithë Estradave në rrethe për popullin që paguante. Këtë vit edhe programi i estradave i ngjasonte festivalit sipas tij. Tekstet linin për të dëshiruar, sado aktorët ishin po ata, të mirët që ai kish duartrokitur prej vitesh. Entuziasmi i shuar më kujtoi fjalinë: “Tekstet këngësh janë këto, mor bab”? Këtë e kisha përjetuar edhe në rrjetet sociale këtë edicion të festivalit të këngës në RTSH, ndonëse nata e dytë e festivalit për mua ishte një nga spektaklet më të bukura që kisha shijuar vitet e fundit. Për shkak ndoshta edhe të përuljes që duhet herë pas here t’i bëjmë muzikës që i tejkon vitet dhe vijon ende të mbetet e bukur njëlloj si ditën e parë të jehonës së saj. Megjithatë e shtyrë nga ky entuzisëm i shuar vit pas viti për taksat që pagueshin me krenari nga im atë, por këtu duhet thënë edhe nga shumë kryefamiljarë të tjerë, e shtyrë po ashtu edhe nga debati për tekstet e këngëve, sidomos për atë që do të dërgojmë në Eurovizion, mendova të shkruaj diçka për ato dy ditë të para të vitit, për “kazanin mediatik” në të cilën më kishte futur edhe kryeministri Rama publikisht, pasdiskutim edhe për kritikën e tim eti, që gjente vend edhe në shumë rrjete sociale nga miqtë e mi që kërkonin më shumë nga media. Një prej atyre që dëgjoj e lexoj shpesh këto kohë më tha: “Ose s’kanë lekë, ose s’kanë mend”. E pikërisht, kështu dua ta nis këtë shkrim, por pa e bërë tërësisht vetë. Mendova të merrja edhe mendimin e një prej kineastëve që vitet e fundit i kisha shtuar bisedat ndonëse jetonim shumë larg njëri-tjetrit. Me urimin që i shkrova Bujar Alimanit, shkoi edhe pyetja për emigrantët që ndjekin spektaklet tona me të njëjtin entuziasëm si im atë priste estradat e rretheve në RTSH. Shija e tij ishte po e njëjta, thënë me fjalë të tjera, por përafërsisht: “Ose s’kanë lekë, ose s’kanë mend”. Çfarë gatuan, do hash! Bisedë me Bujar Almanin, autorin e “Delegacionit”, filmit që solli trofe nga Varshava dhe përfaqësuesin e Shqipërisë në OSCAR. “Virgjëresha shqiptare” është produksioni i fundit nga ku Alimani pret duartokitjet. “Kam ndjekur aq sa më është dhënë mundësia e kohës programet e televizioneve më të njohura shqiptare, kryesisht ditët e festave te fundvitit. Një ritual normal ky për të gjithë emigrantët në përgjithësi. Por gjithnjë i zhgënjyer nga cilësia e programacioneve. Sikur të shtypësh butonin e ndërrimit të kanaleve sërisht të duket sikur je në të njëjtin program thjesht e ke shtyrë atë përpara ose pas me butonat e telekomandës”. Kështu nisi bisedën një nga regjisorët më të përfolur këto vitet e fundit. Bujar Alimani, mendja e produksionit të fundit ku gjejmë portretin e jashtëzakonshëm të Xhevdet Ferit dhe sigurisht edhe filmit “Virgjëresha shqiptare” që këtë vit, nuk u kthye në vendin e gjuhës së vet, pa fituar çmime dhe shumë duartrokitje në festivalet e filmave të kategorisë së parë nëpër Europë. Jeton prej disa vitesh në SHBA dhe ashtu sikurse për çdo shqiptar larg vendit, televizioni është dritarja që e afron në realitetin e prindërve, miqve apo të gjithë aty njerëzve të zemrës që ka lënë pas. Por, për një kineast, për një artist ku ekrani duhet të rrëfejë shumë, programi i fundvitit, njëkohësisht edhe ai i fillimvitit kthehet edhe në një lidhje profesionale ku mund të presësh apo jo art. “Të jem i sinqertë nuk është se pres shumë nga këto programe. Pasi cilësia e tyre duket gjatë gjithë vitit, janë të njëjtët njerëz që punojnë gjithë kohën aty, madje herë - herë kur ikin nga një kanal televiziv e shkojnë te tjetri thjesht bëjnë rrotacion vendi e jo idesh”, më shkruan Bujar Alimani kur e pyes çfarë priti artististikisht nga programet e fundvitit. Më duket sikur thotë se “çfarë gatuan do hash”, por duke qenë pjesë e kësaj bote mediatike, përpiqem t’i tregoj programet artistike. Mbase nuk ka pasur kohë t’i shohë të gjitha, ndonëse nuk ishte e vështirë se atë që shihje mbrëmjen e ndërrimit të viteve ta gjeje ritransmetim sërish, nga Klani në Klan Plus apo nga mbrëmja në një fashë tjetër orari. Pra mundësia që ai të më shkruante pa i parë këto programe ishte thuajse zero duke e njohur edhe përgjegjshmërinë e tij si artist, por unë e shtyrë nga bota ku punoj, u përpoqa t’i sillja ndër mend programin e Vizion Plus gjatë ndërrimit të viteve. Në programacionin e tyre mund të shijoje emrat më të duartrokitur të dhjetëvjeçarit të fundit, apo thënë ndryshe më të paguarit, e sidomos në ngjarjet e gëzueshme të familjeve shqiptare, këngëtarët më të paguar të dasmave e gëzimeve të tjera. “KËNGËZUAR”, për shembull ishte një program i mirë për ata që e duan këtë lloj muzike. “Pak emisione për kinematografinë, për pikturën, librin, koreografinë, muzikën e mirë. Edhe në rastet më të mira kjo bëhet në pak minuta, në krahasim me gjithë karnavalin tjetër zhurmësjellës të kanaleve kryesore televizive, përfshi politikën e kryesisht politikën”, më shkruan ai duke më kujtuar se Vizion Plus mund të ishte një ndryshim i vogël mes Top Channel e Klan që kishin zgjedhur spektaklet e humorit, spektakle që duhet thënë frymëzohen shumë nga politika. Vizion Plus e kishte lënë teatrin e humorit për datën 1 Janar, por sërish shumë politikë. Politikë që në fakt më detyroi ta lëvizja kanalin më datë 31 dhjetor nga Top Channel. Këtë vit risia ishte te një teatër humori që përpiqej të bëhej përmes muzikës. Ishte humor muzikal, të paktën fillimi. Personazhet kryesore ishin Rama, Basha e Berisha, që sikur të mos mjaftonin çdo ditë me pushtimin e tyre të kohës televizive ngado, ishin edhe personazhet përzgjedhëse të hapjes së natës së ndërrimit të viteve. Bujar Alimani kishte të drejtë. Kishte shumë politikë edhe në një teatër humori. Dhe babai im kishte po të drejtë. Tekstet ishin po aq keq. Sidomos në muzikë, e më tepër në teatrin muzikor që më ofronte televizioni kombëtar Top Channel, që me siguri më datën 1 janar me 6 orë transmetim live të Reality show Big Brother Vip ofronte edhe bakllavanë e vitit. BOX 1 Bujar Alimani : Po imitohet në mënyrë të shëmtuar Një sy t’i hedhësh programeve amerikane të televizioneve këtu ku jetoj, kupton menjëherë se thejshtësia merr kuptim tjetër. Ajo që të bie menjëherë në sy është pikërisht thjeshtësia dhe serioziteti i prezantuesve dhe të ftuarve, një gjë e cila në Shqipëri është shumë e vështirë për t’u konceptuar tashmë. Duket sikur prezantuesit bëjnë garë me njëri – tjetrin, kush të bjerë më shumë në sy e për pasojë të humbasë një lloj vetëndërgjegjësimi e vetëkontrolli; duke shkuar poshtë e më poshtë në kuptimin cilësor profesional. Kam dëgjuar madje për një emision ku kërkohet dress code e kjo më ka lënë me gojë hapur... Kam frikë se kjo që ka ndodhur nuk riparohet më. Modelet që përcjell televizioni në Shqipëri po rrisin një brez, i cili për fat të keq po imiton vetveten në mënyrën më të shëmtuar. Pra, me pak fjalë edhe në këto ditë ndërrimi vitesh: “Asgjë e re nga Fronti i Lindjes...” Box plotësues Edhe klasikët te Koncerti i Vienës u ndikuan nga Pandemia Mbahet prej Filarmonikës së Vienës që prej 1939 dhe padiskutim është një nga koncertet më të kërkuar në botë. Këtë vit, ai është transmetuar në 92 vende të botës, sigurisht edhe në Shqipëri. Më 1 janar të vitit 2022, në Wiener Musikverein, ky koncert i lakmuar nga të gjithë u shijua vetëm nga 1000 spektatorë. Ndonëse pa spektatorë, edhe vitin e shkuar, Viena nuk u dorëzua. Oguri i mirë i skenës për çdo vit të ri duhet të jehoë ashtu sikurse që nga viti 1939. Maestro Daniel Barenboim, bashkëpunëtor i ngushtë muzikor me Filarmoninë e Vjenës që nga viti 1965, drejtoi këtë vit ngjarjen prestigjioze të koncertit për herë të tretë pas vitit 2009 dhe 2014. “Shpresoj që të frymëzojë disa nga politikanët në të gjithë botën që të mendojnë vërtet për rëndësinë e nevojës shpirtërore të muzikës për popullatën”, u tha Barenboim gazetarëve dy ditë para ndërrimit të viteve dhe koncertetit të shumëpritur. Programi i koncertit të Vienës ndahet në dy pjesë, dhe bazohet kryesisht në pjesë nga repertori muzikor i familjes Strauss (Johann Strauss babai, Johann Strauss JR, Josef Strauss dhe Eduard Strauss), të ekzekutuara nga Wiener Philharmoniker . Tradicionalisht, koncerti mbyllet me ekzekutimin e tre pjesëve. E para është një polka e shpejtë, e dyta është An der schönen blauen Donau (Mbi të bukurin Danub blu) e Johann Strauss JR dhe e treta është Radetzky-Marsch e Johann Strauss. Gjatë ekzekutimit të kësaj të fundit është traditë e konsoliduar që publiku i pranishëm në sallë të duartrokasë duke ndjekur ritmin e udhëzuar nga dirigjenti dhe ritmi i orkestrës. Koncerti i vitit të kaluar, i drejtuar nga Riccardo Muti, pa polka dhe valse, u zhvillua në një sallë të zbrazët për shkak të pandemisë, por këtë vit numri i të pranishmëve u kufizua në 1 000 dhe ndonëse një format i vjetër festimi, Koncerti i Vienës mbetet një nga transmetimet më të bukura edhe në Shqipëri.

Ose s’kanë lekë, ose s’kanë mend!

Nga Luela Myftari

Artikuj të ngjashëm Artikuj

Nano, beteja e një jete

Zonjat e “Prime Time”

Saga e dhimbjes e familjes MULLETI

LILI CINGU, KËMBËT QË VALLËZOJNË ENDE

Një “gjuetar goli” si Jasir Asani

Tigri nxjerr dhëmbët, drejton gishtin drejt Veliajt

Artikujt më të lexuar

Gjergj Luca, kryeoligarku i Shkrimsit, rebeli që grisi diplomën për t’u bërë biznesmen

JETA E NATËS NË VITET ’90, NGA DISKO ALBANIA DHE MARIKAJ TE BUZUKËT E PARTYT RAVE

Tigri nxjerr dhëmbët, drejton gishtin drejt Veliajt

Gjiri i Kakomesë, “Bukuroshja” e braktisur bëhet gati për TURIZËM

MARK PALNIKAJ, INXHINIERI QË “ZHVARROS” ARKIVAT E VATIKANIT

Gratë që vunë përpara burrat

Inva Mula: Unë sopranoja e parë shqiptare në skenat evropiane

Kontaktet

Kategori

Mirëse u ktheve!

Hapni një llogari të re!

Merrni fjalëkalimin tuaj

Je i sigurt që dëshiron ta zhbllokosh këtë artikull?

Are you sure want to cancel subscription?

Ose s’kanë lekë, ose s’kanë mend!

Nga Luela Myftari

Çfarë gatuan televizionet shqiptare për fundvit? A hodhën para për të investuar në realizimin e spektakleve me humor e muzikë? Çfarë pritëm e çfarë shijuam këtë ndërrim vitesh në ekranet shqiptare?

Mbështetni autorët dhe abonohuni në përmbajtje

Shkarko

Zblloko Artikullin

Artikuj të ngjashëm Artikuj

Artikujt më të lexuar

Kontaktet

Kategori

Mirëse u ktheve!

Hapni një llogari të re!

Merrni fjalëkalimin tuaj

Je i sigurt që dëshiron ta zhbllokosh këtë artikull?

Are you sure want to cancel subscription?