Dash Shehi, pishmanet që i krijoi politika!

Është e vështirë që në mjedisin politik të Shqipërisë të gjesh personazhe të shkëputura nga mëkatet e saj, për të cilat të ketë një unanimitet të opinionit publik. Janë ata njerëz të cilëve "nuk ke se çfarë t'u gjesh në biografinë politike". Dashamir Shehi, është njëri prej tyre. Në këtë bisedë për NewsBomb na tregon se çfarë e ka mbajtur larg tundimit, të cilin ai e quan se është permanent në këtë mjedis, njëlloj si oferta për t'u korruptuar. Përtej jetës publike, ajo çfarë ai e quan veten fatlum është familja dhe fëmijët, ku meritat kryesore nuk heziton t'ia faturojë bashkëshortes së tij, sidomos "për faktin që e ka duruar atë në 30 vite martesë". Politika është pasioni i tij më i madh, e cila duket se ka ngjyrosur çdo gjë përreth tij. Një pasion, të cilit nuk ia mohon kostot, por që do ta bënte po njëlloj. Zoti Shehi, si e nisët këtë Vit të Ri? Të them të drejtën e kam nisur më mirë se vitet e tjera. Kisha fwmijwt bashkw me mua, erdhwn nga Gjermania. Të dy fëmijët jetojnë jashtë? Po. Vajza jeton në Mynih, ajo ka mbaruar për matematikë, ndërsa djali ka mbaruar për Inxhinieri Ndërtimi dhe jeton në Berlin. Përse kanë zgjedhur të qëndrojnë jashtë vendit, ndryshe nga sa ndodh zakonisht me fëmijët e shumë nga ata që kanë njëlloj pushteti financiar, apo politik? Shumica e tyre nuk kthehen, por kthehen ata që janë fëmijët e milionerëve e pasanikëve se menaxhojnë pasurinë e prindërve. Babai i këtyre fëmijëve të mi, nuk është se ka një pasuri për të menaxhuar, kështu që janë atje ku kanë mbaruar shkollën. Unë uroj që të vijnë në Shqipëri, madje ju bëj presion, por nuk kam të drejtë t'u cënoj karrierat aty ku i kanë ngritur dhe zhvillojnë. Në fund të fundit kanë mbaruar shkolla shumë të vështira dhe me shumë sakrifica. Je i kënaqur me këtë pjesën që ata ia kanë dalë, kanë një karrierë aty ku nuk janë fëmijët e dikujt? Ata e kanë bërë shkollën në Gjermani, pa ndonjë privilegj se fëmijët e kujt janë. S'ju ka ardhur ndonjëherë inat kur sheh p.sh se sa shumë ua lehtësojnë jetën apo pwrfitimet që krijojnë për fëmijët e tyre këtu, kolegë tuaj? Mund të jetë edhe kjo, por të them të drejtën, jam më i kënaqur se shumë të tjerë në këtë aspekt. Më ka parë Zoti nga kjo histori e gjatë publike e politike; nuk bëra para, madje humba dhe një pjesë të pronave të familjes sime. Ama kam këtë kënaqësinë tjetër që nuk e kanë shumë politikanë. Kam një familje shumë të mirë. Ndaj thonë Zoti me një dorë të hedh, me një të pret. Familja është dora me të cilën Zoti ju ka pritur? Unë në këtë pikëpamje kam qenë shumë fatlum, për gruan dhe fëmijët. Po në politikë e quani veten fatlum? Jo. Nuk kam qenë fatlum, sepse gjithçka kam arritur, ka qenë me forcat e mia dhe s'kam marrë ndonjë gjë të madhe. Unë thjesht jam një njeri popullor dhe kam shumë vite në parlament. Ama kam 30 vjet nuk firmos asgjë në shtetin shqiptar. Po ndoshta dhe ky mund të jetë një fat. Se i sheh kolegët ti, gjysmat po i thërrasin nga njëherë në javë në SPAK, si të ishin delikuentë, kurse unë jam i qetë nga kjo anë. Mund të jetë një jetë modeste, po ka një qetësi të madhe. Po flisnim para intervistës se "karrigia e pushtetit" është testi më i saktë i natyrës njerëzore. Jeni tunduar ndonjëherë për t'u korruptuar, në gradën që konceptohet korrupsioni politik? Tundimi këtu është permanent edhe oferta është permanente me thënë të drejtën, por ka një gjë që do marrësh një vendim, se po vodhe njëherë do vjedhësh dhe 100 herë të tjera. Nuk jeni me atë që e "vë kapuçin" njëherë, zgjidh punët e tua dhe ikën? Ah të kishte qenë kështu, do kishte shpëtuar Shqipëria dhe shqiptarët. Ky pasurimi i përshpejtuar një grushti njerëzish që vijnë nga mjedisi politik, ose të lidhur me të, është një korrupsion flagrant dhe prandaj fatkeqësisht fëmijët e Shqipërisë po ikin jashtë. Mendoni se diçka mund të ndryshojë, meqë jemi dhe në vit zgjedhor? Nuk pres përmbysje, por pres një shteg të ri. Po cili mund të jetë ky shteg i ri? Njerëz të rinj, forca të reja, të kenë një numër votash që të fillojnë të kenë gravitetin e vet. Dhe besoj, sadopak të jetë, është një sinjal për përmbysje të realitetit shqiptar. Si e keni ju - si njeri i lindur këtu, - raportin me Tiranën kryeqytet? Unë nuk vuaj nga kompleksi lokalist, sepse Tirana nuk është përzjerë sot, ka pasur disa faza. Tirana që është bërë Tiranë është përzjerë që në 1920-ën, kur u bë kryeqyteti i Shqipërisë. Ata që vinin nga rrethet ishin një vlerë e shtuar, se në radhë të parë vinin ata që ishin më të arsimuar për t'u bërë nënpunës të mbretërisë, vinin dhe ata që ishin më të zotë në fushën e biznesit, pikwrisht pwr kwtw arsye. Tiranasi pas luftës, pësoi sërish një lloj dallge tjetër, erdhën partizanët. Kjo qe pak e dhunshme, sepse hynë tek shtëpitë, ia morën atyre që kishin 5 para më shumë. Por gjithsesi, prapë, pas një gjenerate dhe ata që kishin ardhur duke jetuar në një qytet më të emancipuar, sigurisht që prodhuan një lloj transformimi. Vijmë tek Tirana e 90-ës, që vjen një dallgë tjetër, qw ka defektet dhe problematikat e veta. Edhe kjo ka thyer atë emancipimin, evolucionin normal. Gjithë kjo Tiranë e ripërzjerë prapë ka prodhuar një lloj profili social që është shumë më i emancipuar se të tjerët. Kjo është nga ana sociale, po ajo urbane? Nga ana urbane është një shkatërrim i madh. Është një krim që nuk kemi qenë të zotët ta ndalojmë. Ky është defekt i shtetit shqiptar dhe jo i qytetarit. E keni imagjinuar ndonjëherë se Tirana do dukej kështu? Jo. Unë kam qenë vet Ministër i Ndërtimit dhe jam marrë me urabnistikën, flasim 30 vjet përpara dhe jam munduar ta ndaloj këtë punë, por nuk kam qenë i zoti. S'ia kam mbërritur dot dhe kjo është një nga ato pishmanllëqet e mia të asaj kohe, që nuk krahasohet me këtë që është sot, por që unë mendoja se duhet t'i dilnim për zot. Ky shpërdorim i madh i territorit është bërë për shkaqe elektorale. Ne kur ishim në atë kohë nuk kishim shumë çfarë t'u ofronim njerëzve dhe i ofruam lirinë për të lëvizur, me idenë që do i kompesonim pronarët. Dhe i ofruam një shtëpi pa leje. Erdhi Nano, ofroi letrat për shtëpinë pa leje, edhe ai për vota. Ç’ka ardhur deri më sot, është për vota, për çështje pushteti. Çfarë ju mungon më shumë nga Tirana e rinisë? Më mungojnë miqtë e mi, që dhe ata fatkeqësisht janë gjysma në emigrim. Lagjia ka qenë një institucion social, sidomos në Tiranën tonë të rinisë. Aty kishe shokët, miqtë, aty janë bërë dhe bisedat politike, aty kishe dhe njëlloj barazie, njëlloj statusi ku pavarësisht punës a profesionit aty ishim të barabartë, në dimensionin human. Ne jemi rritur në mënyrë të barabartë. Gjithw kjo ka humbur në Tiranën e sotme. Ishte një vlerë për qytetin. Por çfarë ka të mirë Tirana sot? Sigurisht ka një tjetër jetë, shumë më të gjallë, me më shumë shanse që në atë kohë nuk e kishim. Tirana ka humbur shumë gjëra, por ka fituar dhe Shqipëria ka fituar prej saj, duke u bërë një qytet më dinamik. Në figurën tuaj si personazh i jetës publike dhe politike, transmetoni përherë idenë e një njeriu që nuk nevrikoset, njëlloj maturie. Përherë kështu keni qenë? Maturia njëherë vjen me moshën. Po kështu kam qenë. E thashë që unë përherë kam ndenjur në lagjen time, me njerëz më të mëdhenj se unë dhe më është dashur të përballoj analizat e tyre, mendimet e tyre. Por edhe fizikisht unë jam thinjur që 30 vjeç dhe njerëzit mendonin që ky do jetë nja 40, e të trajtonin si pak më të rritur. Kjo është pjesë e natyrës. Edhe në shtëpi njëlloj jeni? Unë jam një njeri që e kam dashur gjithmonë humorin. Shumë gjëra i kam kaluar duke qeshur, sepse çdo lloj fenomeni mund t'i gjesh anën pozitive, edhe groteske. Pjesa tjetër e qetësisë vjen edhe nga eksperienca, vjen nga dija. Në përgjithësi ne jemi agresivë në përditshmërinë tonë dhe kjo është një shprehje e dobësisë, jo e forcës. Thatë që profesioni juaj është ai i ekonomistit, çfarë ju ka mbajtur kaq vite në politikë, të vijoni ende qoftë edhe me një parti të vogël? Unë e dua politikën. E kam pasion. Është marrë e gjithë familja ime, nuk është se kam dalë rastësisht. Jam rritur në një ambjent politik. Cili ka pasur mw shumw ndikim tek ju? Im atë, rrethi familjar. Gjithë lagjia ku kemi banuar, mënyra e jetesës që kemi bërë në atë kohë. Nuk e di se çfarë do të bëja ditën që s'do të merresha me këtë punë. E bëj politikën duke menduar që është një vlerë. Përveç politikës, çfarë pasionesh të tjera keni? Kur ishim të rinj të gjithë mendnim që do bëheshim o shkrimtarë, o piktorë, pastaj fillon kupton që nuk je i zoti për këtë punë. Keni provuar të shkruani ndonjëherë? Unë kam shkruar. Kur isha i ri shkruaja poezi, madje deri vonë më ka rrejtur mendja që mund të shkruaja diçka nga ana letrare, sot e kuptoj që nuk jam më i zoti. E kam humbur këtë lloj dhuntie. Po për jetën tuaj politike, keni menduar ndonjëherë të shkruani kujtimet? Jo vetëm që e kam menduar, por janë dhe shumë miq të mi që ma sugjerojnë. Kam njëlloj kompleksi me veten, se më duket sikur po shkrove kujtimet, po të vjen fundi. Do të shkruaj po më dha Zoti kohë, por t'i shoh dhe nga një perspektivë më e qetë. Nuk mund të shkruash duke qenë brenda politikës, sepse unë dua të shkruaj ato që janë të vërteta. Kam shumë kujtesë dhe shumë material. Unë jetoj mbi pasionin tim, siç thashë, por ka ardhur dita që kam në mendje, në historinë time që është më e gjata, që nga ajo ditë. Nga personazhet kryesore të jetës politike të këtyre 30 viteve, me cilin ke patur më tepër marrëdhënie personale? Raport më pune kam pasur me Berishën, por raporte miqësore kam patur thuajse me të gjithë. Sepse si natyrë ndoshta nuk bëj miqësi politike, por kundërshtarëve të mi nuk ua mohoj kurrë vlerën që kanë pasur. Ata kanë bërë të kundërtën, por koha duket se avash-avash po e zgjidh në favorin tim. Nëse do t’i përshkruanit me një fjalë Berishën, Nanon, Ramën dhe Metën, cila do ishte? Berisha është njeri i vullnetshëm. Rama ka talent, por e shpërdoron. Nano ishte më liberal. Meta oportunist dhe për shkak të kësaj pati këtë fund politik. Bashkëshortja juaj, çfarë roli ka pasur përgjatë gjithë kësaj kohe në politikë? Të them të drejtën bashkëshortja ime është njeriu që më ka mbështetur më shumë, jo se është përzjerë me politikën po se më ka duruar dhe kjo nuk është pak. Të durosh një personazh si unë, ikën në mëngjes dhe vjen në 11 të darkës. I paske borxhe familjes në këtë aspekt? I kam shumë borxhe. Edhe mjafton që më ka duruar është mbështetje shumë e madhe. E dyta e thashë kam qenë fatlum. Bashkëshortja ime është më e shkolluar se unë, unë kam bërë një universitet, ajo tre dhe jashtë. Është shumë më lartë se unë në fushën e shkencës dhe të dijes. Sa vite martesë keni? 30 vjet. Në mars të këtij viti festojmë 30-vjetorin e martesës. Ka ndonjë recetë për martesën e mirë, mendoni se ka disa sekrete? Ka shumë. Ata që duan të qëndrojnë të martuar, së pari duhet të kenë një sens tolerance, t'i falësh gabimet tjetrit. Kush duhet ta ketë më shumë këtë? Të dyja palët. Nëse brenda jetës bashkëshortore mendon që të gjesh defektet e tjetrit, është shumë e keqe. Pastaj nëse dhe ia përmend defektet, është dy herë më keq. Tjetra është që disa detyrime që janë familjare ti do i marrësh përsipër, ndryshe thyhet kjo lloj marrëdhënie. Përditshmërinë siç thashë e lubrifikon toleranca reciproke. Unë kam shumë difekte, ndaj thashë jam fatlum që më ka duruar. Dhe me fëmijët kaq i durueshëm keni qenë? Po të them të drejtën, sepse kam kaluar aq pak kohë me fëmijët sa atë kohë e kam shfrytëzuar unë për t'u kënaqur me kalamajtë e mi. Nuk jeni bërë gjysh? Jo ende, se s'janë martuar. Do ta kisha me qejf të madh të bëhesha gjysh. Po është përtej meje kjo punë. Cilat janë frikërat që keni? E para, ajo më njerëzorja është shëndeti, a do e çojmë deri në fund këtë gjë apo jo. Kur vjen njëfarë moshe, debati për vdekjen largohet, nuk bëhet më. Kur je i ri e diskuton, e filozofon. Kur kalon koha, dëshira për jetën është më e madhe. Heminguej tek "Të kesh a mos të kesh" e thotë kështu: "A e dini ju pse ngrihen herët pleqtë herët në mëngjes? - Thotë, -Ngrihen herët në mëngjes për t'i bërë sa më të gjata ditët e fundit". Pastaj vijnë frikërat që janë të natyrës profesionale. A do jem i suksseshëm, apo do dështoj gjithë këto vite që investova për politikën. Ku mbërrita, a ia vlejtën?! Unë kam rënë e jam ngritur në 35 vjet, s'e kam më luksin të dështoj. Kjo është një frikë, në njëfarë mënyre. Tjetra është, nëse kjo shoqëria jonë shqiptare do bëhet ndonjëherë europiane apo, do mbetet një aneks, në një cep të Ballkanit. Çfarë mendoni se është vërtetë esenca, që vlen në këtë jetën tonë njerëzore? Unë e thashë. Është familja, pasi aty është kënaqësia e përditshme. E dyta vlen shëndeti, pastaj suksesi, karriera. Do gjykoja gabim nëse do thosha të kundërtën. Besoni në paqen absolute të shoqërisë njerëzore? Jo. Unë besoj në atë që është koncepti i demokracisë moderne. Demokracia është një pyll piramidash dhe se gjithsekush duhet të ngjisë piramidën e vet. Në diktaturë kishim një piramidë të vetme, atë të pushtetit dhe brenda saj ishin gjithë të tjerat. Demokracia i ka të ndara, po fatkeqësisht në shoqërinë tonë, po puqen prapë. Kush ka pushtetin - ka paranë, ka popullariterin dhe gjithçka. Sot jemi shumë afër finishit të demokracisë, nëse nuk do ketë një ndërrim, sepse sot në majë të piramidës së pushtetit, të popullaritetit, të biznesit, të kulturës, të çdo gjëje… - kemi Edi Ramën. Çfarë do kishit bërë nëse s'do ishit marrë me politikë, e keni menduar ndonjëherë? S'e di, të them të drejtën. Unë qejf kam pasur të jem inxhinier ndërtimi, por më çuan në ekonomi agrare. Jeta të merr drejtime që nuk i ke menduar, nuk është se ka ndonjë algoritëm që ta përdorësh. Do isha bërë ndonjë inxhinier ose pedagog i mirë besoj. Nëse do ktheheshit pas 30 vjet, çfarë do kishit ndryshuar? Asgjë, sidomos sa i takon politikës. Të vetmen gjë që do kisha ndryshuar, do isha marrë pak më shumë me pronat e familjes sime. Shoh vëllain, motrën apo kushërinj të mitw, që duke qenë nga më të pasurit, u shpërdorua besimi që patën tek shteti shqiptar dhe unë nuk ndërhyra për të ruajtur fytyrën e shtetit shqiptar. Për këtë jam pishman, që për t'i bërë qejfin demokracisë nuk u mora as me pronat e mia. Këtë e quaj abuzim mbi rrethin tim të familjes. Mendoni se njeriu është i aftë ta ndryshoj fatin e tij në jetë, apo gjërat do ndodhin? Absolutisht. Njerëzit që kanë vullnet. Pra Berisha si njeri me vullnet që e quajte mund ta ndryshoj fatin e tij politik? Berishën nuk e quaj fatlum. Unë gjykoj që ai sot është njeri i palumtur dhe më vjen keq për këtë.

Dash Shehi, pishmanet që i krijoi politika!

Nga Jonida Hitoveizi

Artikuj të ngjashëm Artikuj

Prangat e Veliajt, skenari i zgjedhjeve

Ministrat rrogëtarë të Qeverisë

Himara, qyteti që ngrihet nga dallgët e kohës

Damasku, kryeqyteti i paqes së humbur

EKSKLUZIVE/ Spiunët e televizionit

Këpucët e bardha të dasmës dhe letra dashurie

Artikujt më të lexuar

Gjergj Luca, kryeoligarku i Shkrimsit, rebeli që grisi diplomën për t’u bërë biznesmen

Prangat e Veliajt, skenari i zgjedhjeve

Damasku, kryeqyteti i paqes së humbur

EKSKLUZIVE/ Spiunët e televizionit

NewsBomb 10-vjeç

JETA E NATËS NË VITET ’90, NGA DISKO ALBANIA DHE MARIKAJ TE BUZUKËT E PARTYT RAVE

Erion Veliaj në derën e SPAK

Kontaktet

Kategori

Mirëse u ktheve!

Hapni një llogari të re!

Merrni fjalëkalimin tuaj

Je i sigurt që dëshiron ta zhbllokosh këtë artikull?

Are you sure want to cancel subscription?

Dash Shehi, pishmanet që i krijoi politika!

Nga Jonida Hitoveizi

Mbështetni autorët dhe abonohuni në përmbajtje

Shkarko

Zblloko Artikullin

Artikuj të ngjashëm Artikuj

Artikujt më të lexuar

Kontaktet

Kategori

Mirëse u ktheve!

Hapni një llogari të re!

Merrni fjalëkalimin tuaj

Je i sigurt që dëshiron ta zhbllokosh këtë artikull?

Are you sure want to cancel subscription?