KURIOZITETE

Pse thuhet kolona e pestë për një organizatë klandestine?

Është një shprehje e njohur që e ka origjinën nga koha e luftës civile në Spanjë. Kur, sipas historianit anglez Hugh Thomas, u gjenerali frankist Emilio Mola , i cili komandonte në atë kohë Armatën nacionaliste te veriut, u pyet në një intervistë se cila nga të “katër kolonat” që përbënin armatën e tij do të hynte e para në Madrid, ai qe përgjigjur se iniciativa do t’i takonte “kolonës së pestë” (quinta columna) duke iu referuar kështu grupeve filomonarkiste dhe falangistëve që vepronin në klandestinitet në kryeqytetin Spanjoll. Sipas Thomas, kjo dalje e pakujdeshme e gjeneralit franist u bë shkak për një mori masakrash në Madrid. Sipas burimeve të tjera, gjenerali Mola, gjatë një emisioni radiofonik në tetorin e vitit 1936 ishte shprehur: “Kemi katër kolona që marshojnë drejt Madridit, e pesta do të aktivizohet në momentin e duhur”. Fakt është që që nga ajo kohë kjo shprehje u fut në fjalorin e shumë vendeve, si fifth column, në anglisht, fünfte Kolonne në gjermanisht, quinta Colonna në italisht etj. Edhe këtu tek ne kjo shprehje, kolona e pestë ka gjetur përdorim duke iu referuar kështu një një individi apo një grupi njerëzish që veprojnë në fshehtësi në shërbim të armikut.