KURIOZITETE

Pse një ndeshje futbolli ndërmjet dy skuadrave të një qyteti apo krahine quhet derby?

Në fakt, ndonëse bëhet fjalë për një ndeshje futbolli, origjina e këtij termi është huazuar nga një sport tjetër, konkretisht hipizmi. Ka qenë fundi i viteve 700, saktësisht në vitin 1780 kur Edward Stanley, konti i dymbëdhjetë i qytetit anglez Derby, vendosi të krijojë një çmim për një garë kuajsh deri në tre vjeç, që mori emrin e qytetit ku u zhvillua, pra Derby. Meqë garat i hipizmit në botën britanike kanë një rëndësi të madhe, kjo garë e veçantë pati një jehonë të jashtëzakonshme dhe brenda një periudhe të shkurtër i kaloi kufijtë e Mbretërisë së Bashkuar dhe në qytete të ndryshme të Europës u zhvilluan derby-t lolake. Duke qenë se ky emër tregonte një garë shumë të rëndësishme nga mesi i shekullit të kaluar filloi të dilte nga bota e hipizimit në një semantikë të re, duke u përqafuar nga bota e futbollit, që sa vinte e bëhej sporti më popullor si në Angli, ashtu edhe vëndet e tjera të globit. Kështu, ndeshjet e futbollit të dy skuadrave të një qyteti apo rajoni, meqenë se ishin shumë të ndjekura nga tifozeritë përkatëse, filluan të quheshin derby duke, i veshur edhe me epitete që lidheshin me historinë apo emblemat historike të këtyre qyteteve. Si psh në Itali, Inter-Milan quhet il derby della Madonnina (simboli i Milanos), Juventus-Torino, il derby della Mole (Mole Antonelliana, simboli i Torinos) e kështu me radhë.